INVESTERINGSFONDS FIRST: KENNIS SNELLER OMZETTEN IN PRAKTISCHE TOEPASSINGEN

‘Uitwerken van een idee is een pad vol onzekerheden’

  • 6 min.
  • DCVA

Hoe kunnen innovatieve ideeën met impact voor de patiënt effectief in praktijk worden gebracht? Het Fonds InvesteringsRijpe Starters (FIRST) is opgericht om artsen/onderzoekers daarbij te ondersteunen. Een bedrag van bijna tien miljoen euro is beschikbaar gesteld voor onderzoeksprojecten in een vroege fase op het gebied van hart- en vaatziekten en regeneratieve geneeskunde.

Het fonds is opgericht door de Dutch CardioVascular Alliance (DCVA) in samenwerking met RegMed XB, een samenwerkingsverband van universiteiten en bedrijfsleven voor de ontwikkeling van medische oplossingen. Doel is fundamenteel onderzoek te vertalen naar nieuwe behandelingen en technische innovaties. Hiertoe investeren DCVA en RegMed XB elk 2 miljoen euro en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat 5,5 miljoen euro. Daarbovenop is 2,5 miljoen euro beschikbaar gesteld vanuit de regeling TTT (Thematische Technology Transfer) van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland voor het scouten van ‘patentwaardige innovaties’.
Impact officer dr. Margien Boels, verbonden aan de DCVA, scout sinds juni veelbelovende onderzoeksideeën en ondersteunt cardiologen bij het traject van valorisatie: hoe een idee om te zetten in een concrete innovatie, product of behandeling. Haar collega Maria Sol Cabrera doet hetzelfde vanuit RegMed XB. Boels: ‘Wij willen innovaties met impact ondersteunen, dus alles wat het werk in de behandelkamer vergemakkelijkt en de patiënt daadwerkelijk helpt. Het is eigenlijk heel simpel: om een idee te verwezenlijken, is financiering nodig. Wij begeleiden cardiologen in het traject om te komen tot een gedegen, uitgewerkt businessplan om investeerders aan te trekken.’

Businessplan

Het maken van een businessplan en het opzetten van een startup om de innovatie op de markt te brengen, is ingewikkeld, legt Boels uit. ‘Dat doe je nooit alleen. Er komt zowel op zakelijk als op wetenschappelijk gebied veel bij kijken. Als valorisatieteam brengen we de arts/onderzoeker met de juiste mensen in contact. Dat kunnen ondernemers zijn met ervaring in het opzetten van een medische startup en een breed netwerk, maar ook mensen met financiële kennis of kennis op het gebied van we- ten regelgeving.’
Ligt er eenmaal een goed businessplan, dan legt Boels dat voor aan dr. Rianne Ellenbroek. Als investment manager van FIRST beoordeelt zij of projecten door FIRST gefinancierd kunnen worden of dat een ander financieringstraject moet worden gevolgd. Ellenbroek: ‘FIRST vult het gat op dat andere partijen laten liggen. Banken zien niets in dergelijk onderzoek omdat medische ontwikkelingen in een vroege fase erg risicovol zijn. Grote investeringsfondsen zeggen: we hebben meer bewijslast nodig. Hiervoor zijn vaak nog studies nodig die een aantal jaar duren. FIRST richt zich uitsluitend op onderzoek in de vroege fase, ter overbrugging van verdere financiering in de toekomst. FIRST wordt gemanaged vanuit BioGeneration Ventures (BGV). Door de samenwerking van DCVA en RegMed XB beschikt FIRST ook over veel kennis op het gebied van fondsen, publieke financiering en andere financiële stromen.’

Haalbaarheid

De verwezenlijking van een innovatie staat of valt niet alleen met de financiële haalbaarheid. Boels: ‘Onze kracht is dat we een groot netwerk hebben van cardiologen, nationaal en internationaal. Deze experts betrekken we erbij om na te gaan of een idee of product in de praktijk potentie heeft.’ De afgelopen maanden is bij ruim dertig projecten gekeken naar valorisatiemogelijkheden. Veelal wordt hiervoor samengewerkt met de technology transfer office van de universiteiten. Boels en Ellenbroek nodigen cardiologen uit om met hun ideeën te komen. Boels: ‘Oók als het een preliminair idee is. Ik herken vanuit mijn promotietraject dat je als wetenschapper alles tot in detail uitgezocht wilt hebben voordat je je innovatie wereldkundig maakt. Tegelijk moet je vroegtijdig veel andere zaken uitwerken om te toetsen of jouw innovatieve idee haalbaar is. Kun je jouw oplossing opschalen? Is het veilig? Past het binnen de bestaande richtlijnen? Je versnelt het proces als je beide trajecten – uitwerken van het idee en toetsen van haalbaarheid – parallel laat lopen.’
Soms is het beter om de wetenschappelijke vraag aan te passen, vult Ellenbroek aan. ‘Op het gebied van gezondheidsapps bijvoorbeeld is de concurrentie groot. Als een goed idee toch niet haalbaar is, denken wij mee over een eventuele andere toepassing. Misschien beschikt de initiatiefnemer wel over een berg relevante onderzoeksdata die ingezet kunnen worden voor een andere, meer haalbare toepassing.’

Idee toetsen

Essentieel is dat wetenschappers ‘lol hebben en blij worden’ van het uitzoeken of hun idee kans van slagen heeft, geeft Boels aan. ‘Er moeten veel stappen worden gezet en dat kost heel veel energie. Het uitwerken van een idee dat nog in de kinderschoenen staat, is een pad vol onzekerheden. Als je zelf geen tijd hebt om het idee te verwezenlijken, kunnen wij je mogelijk helpen met het vinden van een ervaren partner om het concept samen met jou uit te werken.’
Haar advies? ‘Toets je idee rechtstreeks bij collega’s. Als jij ergens heel enthousiast over bent en je merkt dat jouw collega’s er niet op reageren, dan kun je je afvragen of het iets is. Zijn ze wel enthousiast, dan is de kans groot dat je iets moois in handen hebt. En toets je idee in je eigen netwerk. Bijvoorbeeld bij een vriend of buurman met een businessachtergrond. Het maakt dat je je idee aanscherpt.’


‘PRO-ACTIEF KIJKEN NAAR ONDERZOEK EN OMZETTEN IN PATENTEN’

Valorisatie is een belangrijke pijler binnen de DCVA. De ambitie van Rob de Ree, initiatiefnemer en voorzitter van het DCVA-valorisatieteam, is ‘eerst een patent aanvragen en daarna pas publiceren’. Hij pleit voor meer bewustwording van het nut van valorisatie. ‘We horen bij de top 3 in de wereld als het om wetenschappelijk onderzoek gaat, maar hebben relatief weinig patenten. We beschikken dus over kennis van het hoogste niveau die niet in de klinische praktijk terechtkomt. De wetenschap wordt afgerekend op publicaties met te weinig aandacht voor valorisatie. Door samen te werken met de universiteiten – met al hun potentie, waar een goede structuur voor validatie is – kunnen we proactief kijken naar onderzoek en dit veel vaker ook omzetten in patenten.’ De bescherming van het intellectuele eigendom van een innovatie vereist vroegtijdig strategisch opereren, zegt ook De Ree: ‘Op het moment dat iets gepubliceerd of gedeeld is op een wetenschappelijke conferentie wordt het gezien als algemene kennis en kun je het niet meer beschermen om er een product of andere toepassing van te maken.’
Meer informatie: dcvalliance.nl/valorisation


OVER DE DCVA

De Dutch CardioVascular Alliance is een samenwerkingsverband van Hartstichting, NVVC, NVIVG, Nederlandse Vereniging voor Vaatchirurgie, HartVaatHAG, Netherlands Hearth Institute, Nederlandse Hart Registratie, WCN, Harteraad, ZonMw, NWO, KNAW, NFU, 4TU en Health~Holland. De ambitie is de ziektelast van cardiovasculaire aandoeningen in 2030 met een kwart te hebben verminderd. Meer informatie: dcvalliance.nl


In deze rubriek leest u het laatste nieuws van de Dutch CardioVascular Alliance (DCVA)
en DCVA-partners: interviews over nieuwe initiatieven, updates van lopende projecten en portretten van onderzoekers. De eerder verschenen artikelen zijn te raadplegen op www.decardioloog.nl


Portretfoto (kleur) Rianne Ellenbroek

Dr. Rianne Ellenbroek is investment manager van FIRST. Zij werkte acht jaar als onderzoeker op het gebied van metabole ziekten en regeneratieve geneeskunde en is sinds een paar jaar werkzaam als vroege fase investeerder in de biotech-industrie. rianne@biogeneration.vc


Portretfoto (kleur) Margien Boels

Dr. Margien Boels is impact officer in het DCVA-valorisatieteam. Zij promoveerde op een onderzoek in de interne geneeskunde in het LUMC, waarna ze enkele jaren werkte binnen de farmacie. m.boels@dcvalliance.nl


Portretfoto (kleur) Rob de Ree

Rob de Ree is voorzitter van het DCVA-valorisatieteam en initiatiefnemer van FIRST. Hij is CEO bij NorthSea Therapeutics en venture partner bij BGV. Hij studeerde farmacie aan de Rijksuniversiteit Groningen.