Zijn vraag hierover op duurzaamheidsforum Future Proof Community van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Nederland kreeg veel reacties en werd uitgekozen voor een duurzaamheidscongres. ‘Toen ging het balletje rollen.’
Wat doet HartPlastic?
‘We scheiden schoon plastic van het gecontamineerde plastic dat in aanraking is geweest met bloed. We zijn eerst naar het Nationaal Testcentrum Circulaire Plastics (NTCP) in Heerenveen
gegaan met twee grote zakken met al het verpakkingsmateriaal dat we op één dag in een cathlab verbruiken. Daar keken ze wat voor plastics het zijn en in hoeverre je die kunt recyclen. Vervolgens hebben we contact gezocht met de NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden. Daar kwamen we terecht bij Jan Jager, lector Sustainable Polymers. We versnipperen nu het plastic tot granulaat. Door dat als filament te gebruiken in 3D-printers kunnen we producten maken voor ons cathlab, zoals armsteunen, bakjes en haakjes, of onderwijsmateriaal van een hart of aorta. We hebben met 3D-bedrijf Citoforma een projectplan ingediend bij het Innovatiefonds van Samenwerkingsverband Noord-Nederland en subsidie aangevraagd voor de aanschaf van apparatuur en manuren.’
Wie zijn bij het project betrokken?
‘Robin Nijveldt, cardioloog en hoogleraar in het Radboudumc, is voorzitter van de stichting. Verder werk ik hiervoor samen met Steef Sinkeler, cardioloog in het MCL; met Migael Nieuwenhuis en Stefan Sjouw, beiden hartkatheterisatielaborant in het MCL; en het Medisch Specialistisch Bedrijf.’
Om hoeveel plastic afval gaat het?
‘Ik heb berekend dat er ongeveer vijftig faciliteiten met cathlabs in Nederland zijn, die samen jaarlijks 65.000 zakken schoon plastic produceren. Dat is omgerekend 150 ton, ofwel een goed vrachtschip vol, dat nu de verbrandingsoven ingaat. Wereldwijd komt vijf procent van de CO2-uitstoot van de zorg en in Nederland is dat zelfs acht procent. Door alle beschermingsmaterialen vanwege corona zal dat alleen maar zijn toegenomen.’
Welke kleine stappen kunnen ziekenhuizen hierin al zetten?
‘Een simpele stap is dat ze hun plastic afval scheiden in schoon en gecontamineerd. Ze kunnen de flessen waarin bijvoorbeeld fysiologisch zout zit apart houden, want dat plastic kan goed worden gerecycled.’
Kunnen andere ziekenhuizen meedoen met HartPlastic?
‘Ja, zeker! We hebben al een analyse van het plastic gedaan in het Isala ziekenhuis en de Hogeschool Zwolle gaat kijken hoe zij dit kunnen recyclen. We doen ook een analyse in het Radboudumc
en het Maastricht UMC+. We willen nu eerst het concept voor 3D-printen zelf goed uitwerken en het daarna delen met andere ziekenhuizen. Met behulp van softwareontwikkelaar DeFacto gaan we een platform bouwen, zodat er een community ontstaat voor het uitwisselen van ideeën en ontwerpen voor 3D-printing.’
Wat is jullie ‘grote wens’ voor de toekomst?
‘Zoveel mogelijk reduceren en recyclen van plastic afval in de zorg. Ons initiatief is ook bedoeld als signaal richting de medische industrie. Misschien kunnen we verpakkingsmaterialen terugsturen voor hergebruik, of kunnen ze meer recyclebare plastics gebruiken, kiezen voor kleinere verpakkingen en minder spullen meesturen die linea recta de prullenbak ingaan.’
Beeld: Johanna DijkstraDr. J.D.E. (Joost) Haeck
Is: interventiecardioloog in het Hart- en Vaatcentrum in het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) en initiatiefnemer van HartPlastic.
Vindt dat: zorgprofessionals ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben en het goede voorbeeld moeten geven als het over reduceren en recyclen van plastic gaat.
Meer informatie: hartplastic.com